فیلتر شنی استخر، روشی کارآمد و مقرون به صرفه برای تصفیه فیزیکی آب استخر شما هستند. در این مطلب، شما را با آناتومی فیلتر شنی و نحوه‌ی کار آن آشنا می‌کنیم. علاوه بر این، به شما آموزش می‌دهیم که چگونه فیلتر شنی مناسب را برای استخر خود انتخاب کنید و چگونه از آن نگهداری کنید.
فیلتر شنی مانند سایر انواع فیلترها، از مخزنی توخالی تشکیل شده‌اند که روی یک پایه سوار شده است. در مرکز مخزن، یک لوله‌ی عمودی (استندپایپ) قرار دارد که معمولا از PVC ساخته شده است. در فیلتر شنی گالوانیزه که امروزه برای استخرهای شنا منسوخ شده‌اند، جنس این لوله از فلز است.
A) گیج فشار، B) شیر تخلیه هوا، C) لوله تخلیه هوا، D) آب پخش‌کن، D) آب جمع‌کن
استند پایپ از آب پخش‌کن در قسمت بالای مخزن فیلتر به سمت پایین امتداد می‌یابد و وارد یک منیفولد می‌شود. این منیفولد، شامل مجموعه‌ای از نازل‌های سوراخ‌دار است که مانند پره‌های چرخ دوچرخه، در قسمت کف مخزن منشعب شده‌اند. شیر چندراهه‌ی نصب شده در قسمت بالای مخزن به شما امکان می‌دهد که جریان آب عبوری از مخزن را کنترل کنید.
در قلب این سیستم، بستری از سیلیس وجود دارد. سیلیس (ماده‌ای که دورتادور لوله‌ی عمودی را فرا گرفته است)، زباله‌های ریز آب را فیلتر می‌کند. به طور معمول، مخزن فیلتر شنی استخر تا حدود 60 درصد با سیلیس پر می‌شود. بنابراین، مقدار سیلیس مورد نیاز شما، به اندازه‌ی مخزن فیلتر بستگی دارد. در بخش‌های بعدی، درمورد اینکه بهتر است از چه نوع سیلیسی برای فیلتر شنی استخر استفاده کنید، صحبت می‌کنیم.
نحوه‌ی کار فیلتر شنی
هنگامی که پمپ روشن می‌شود و شیر چندراهه‌ی فیلتر در حالت فیلتراسیون قرار می‌گیرد، آب با فشار از قسمت بالایی یا کناری، وارد مخزن فیلتر شنی می‌شود. آب ورودی به مخزن، از بستر سیلیس فیلتر عبور می‌کند و در این مسیر، آلودگی‌ها و ذرات معلق را در میان دانه‌های سیلیس به جای می‌گذارد. وقتی آب به کف مخزن رسید، از طریق سوراخ‌های موجود در نازل، وارد منیفولد می‌شود. به این ترتیب، آب از کف مخزن جمع می‌شود و از لوله مرکزی، بالا می‌رود. در نهایت، آب تصفیه شده از شیر چندراهه عبور کرده و به استخر باز می‌گردد.
هنگامی که شیر روی حالت بکواش قرار می‌گیرد، حرکت آب برعکس می‌شود. به این ترتیب، ذرات ریز از میان دانه‌های سیلیس خارج شده و به همراه بخشی از آب استخر، به سمت لوله یا شلنگ تخلیه می‌روند.
در قلب این سیستم، بستری از سیلیس وجود دارد. سیلیس (ماده‌ای که دورتادور لوله‌ی عمودی را فرا گرفته است)، زباله‌های ریز آب را فیلتر می‌کند. به طور معمول، مخزن فیلتر شنی استخر تا حدود 60 درصد با سیلیس پر می‌شود. بنابراین، مقدار سیلیس مورد نیاز شما، به اندازه‌ی مخزن فیلتر بستگی دارد. در بخش‌های بعدی، درمورد اینکه بهتر است از چه نوع سیلیسی برای فیلتر شنی استخر استفاده کنید، صحبت می‌کنیم.
خرید فیلتر شنی
فیلتر شنی استخر و جکوزی را براساس قطر مخزن انتخاب می‌کنند. به این ترتیب، شما می‌توانید مطمئن شوید که با توجه به حجم استخر، برای مدیریت مقدار آبی که باید در هر ساعت از فیلتر عبور کند، مقدار کافی سیلیس در مخزن آن وجود دارد. برای سایزینگ فیلتر شنی استخر و جکوزی، ابتدا با در دست داشتن مساحت و عمق متوسط کاسه، حجم آب استخر را محاسبه کنید. در ادامه، دبی آب استخر را از تقسیم حجم بدست آمده بر نرخ گردش آب، بدست آورید. نرخ گردش برای استخرهای خانگی سرپوشیده، بین 6 تا 8 ساعت، برای استخر خانگی روباز، بین 4 تا 6 ساعت و برای جکوزی‌ها، نیم ساعت است.
در نهایت می‌توانید با در نظر گرفتن دبی محاسبه شده، فیلتر مناسب را از روی کاتالوگ شرکت سازنده انتخاب کنید. میزان سیلیس مورد نیاز برای فیلتر، با توجه به دستورالعمل شرکت سازنده تعیین می‌شود. البته توجه داشته باشید که در صورت استفاده از سیلیس شیشه‌ای، میزان سیلیس مورد نیاز، 20 درصد کمتر از میزان پیشنهادی توسط شرکت سازنده خواهد بود.
فیلتر شنی، رایج‌ترین نوع فیلتر استخر موجود در بازار هستند. از آنجایی که آنها بسیار متداول هستند، در صورت نیاز می‌توانید قطعات یدکی مورد نیاز را به آسانی تهیه کنید.
مراقبت از فیلتر شنی استخر
تمیز کردن فیلتر شنی باید به طور منظم انجام شود. اما برای دسترسی به سیلیس فیلتر، نیازی به باز کردن مخزن ندارید. در عوض، سیستم شما دارای آیتمی به نام شیر چندراهه است که به شما امکان می‌دهد بستر فیلتر را (که در این مورد سیلیس است) شستشو دهید. اینکار باید زمانی انجام شود که فشار مخزن از فشار نرمان آن (عددی که گیج فشار در هنگام راه‌اندازی مخزن نشان می‌دهد)، 0/7 بار بالاتر برود.
شیر فیلتر شنی استخر
شیر چندراهه‌ی فیلتر شنی معمولاً در قسمت کناری مخزن تعبیه می‌شود. در این فیلترها، که به فیلترِ “شیر از بغل” معروفند، درپوشی در قسمت بالای فیلتر برای دسترسی آسان به داخل مخزن، تعبیه می‌شود. در انواع دیگری از فیلتر شنی که به نام فیلترِ “شیر از بالا” شناخته می‌شوند، شیر چندراهه در قسمت بالایی مخزن قرار می‌گیرد تا فیلتر، فضای کمتری را اشغال کند. شیر چندراهه، شامل حالت‌های مختلفی از جمله: Filtration، Backwash، Rinse، Recirculation، Waste و Closed است که با قرار دادن شیر فیلتر بر روی هریک از آنها، عملیات مختلفی روی آب استخر انجام می‌شود.
برای تمیز کردن فیلتر شنی، باید حالت شیر فیلتر را به Backwash تغییر دهید، پمپ را راه‌اندازی کنید و یکی دو دقیقه یا تا زمانی که آب خروجی از فیلتر، شفافیت کافی را بدست آورد، صبر کنید.
تعویض سیلیس فیلتر شنی
سیلیس فیلتر شنی باید هر چند سال یکبار به‌طور کامل تعویض شود. دلیل این است که لبه‌های دانه‌های سیلیس که به گرفتن آلاینده‌ها و ذرات معلق در آب کمک می‌کنند، به تدریج و با عبور مکرر جریان آب، صاف و صیقلی می‌شوند. این امر باعث می‌شود که دانه‌های سیلیس، کارایی خود را تا حد زیادی از دست بدهند. اگر از سیلیس شنی استفاده کنید، باید آن را هر 3 تا 5 سال تعویض کنید اما سیلیس شیشه‌ای (کریستالی)، که یکی از جدیدترین انواع سیلیس فیلتر شنی استخری است، می‌تواند حتی تا 10 سال برای شما کار کند. در ادامه، تفاوت‌های این دو نوع سیلیس را بیشتر مورد بررسی قرار می‌دهیم. بهتر است زمان اضافه کردن سیلیس تازه به استخر را جایی یادداشت کنید و سیلیس را براساس یک برنامه‌ی زمانی منظم، تعویض کنید.
البته، برخی علائم نشان می‌دهند که زمان تعویض سیلیس فیلتر شنی فرا رسیده است؛ از جمله:
- آب استخر حتی پس از اجرای منظم فیلتراسیون، همچنان کدر می‌ماند
- دانه‌های سیلیس، سر از کاسه‌ی استخر شما درمی‌آوردند
- برای شفاف نگه داشتن آب باید زمان اجرای فیلتراسیون را افزایش دهید
- حتی در صورت گندزدایی صحیح استخر، جلبک‌ها بیشتر از حد انتظار در استخر ظاهر می‌شوند
البته، هریک از این مشکلات، ممکن است به دلیل دیگری هم رخ دهند. مثلاً، مورد سوم (وجود سیلیس در استخر) می‌تواند ناشی از شکستگی لوله‌ی عمودی یا نازل‌های فیلتر هم باشد.
سیلیس فیلتر شنی
امروزه، توصیه می‌شود به جای سیلیس شنی فیلتر استخر، از سیلیس شیشه‌ای استفاده شود. استفاده از سیلیس شیشه‌ای، علاوه بر اینکه بهداشت کلی مخزن فیلتر را افزایش می‌دهد، منجر به بهبود کیفیت فیلتراسیون می‌شود. دلیل این است که بر خلاف سیلیس شنی که ذراتی به کوچکی 20 تا 40 میکرون را به دام می‌اندازد، سیلیس شیشه‌ای می‌تواند ذراتی به کوچکی 5 میکرون را از آب جدا کند. همین امر باعث می‌شود که نیاز به استفاده از مواد شیمیایی منعقدکننده برای حفظ شفافیت آب استخر نیز از بین برود. با توجه به اینکه بکواش سیلیس شیشه‌ای، با سرعت و سهولت بیشتری انجام می‌شود، استفاده از این نوع سیلیس، به کاهش مصرف آب و برق می‌انجامد.